Çin, ABD ve müttefiklerinin Asya-Pasifik bölgesindeki rekabet ve gerilimin arttığı günlerde gerçekleştirilen Asya’nın en önemli güvenlik forumu “Shangri-La Diyaloğu” bir kez daha gözler önüne serildi. İki ülkenin bölgesel güvenlik vizyonları.
Merkezi Londra’da bulunan Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (IISS) tarafından bu yıl 20’nci kez düzenlenen Shangri-La Diyalog Forumu, 2-4 Haziran tarihlerinde Singapur’da düzenlendi. Foruma Asya-Pasifik, Kuzey Amerika ve Avrupa’dan 40’tan fazla ülkeden hükümet yetkilileri, savunma bakanları, askeri yetkililer ve güvenlik uzmanları katıldı.
Asya-Pasifik bölgesindeki jeopolitik rekabetin yoğunlaştığı ve savunma dinamiklerinin yeniden şekillendiği bir döneme denk gelen forum, ABD ile Çin arasındaki gerilimler ile iki büyük gücün bölgesel güvenlik vizyonlarının çatışmasına sahne oldu.
ABD ve Çin savunma bakanlarının forumda görüşmemesine neden olan kopukluktan, forum sırasında savaş gemilerinin Tayvan Boğazı’nda tehlikeli karşılaşmasına kadar iki ülke arasındaki gerilim tartışmalara yön verdi.
Washington, “Hint-Pasifik bölgesindeki baskı ve zulme karşı ittifaklar ve ortaklıklar geliştireceği” mesajını verirken, Pekin, “ABD’nin Hint-Pasifik stratejisiyle bölgede bir orta blok çatışması yaratmaya çalıştığını” savundu. ve NATO gibi ittifaklarla ülkeleri rehin alarak düşmanlığı kışkırtıyor.”
Küresel ve bölgesel savunma konularının tartışıldığı en değerli toplantılardan biri olarak görülen forumda, 3 Haziran’da ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, 4 Haziran’da ise Çin Savunma Bakanı Li Sangfu birer konuşma yaptı.
Forum, heyetler arası birçok üst düzey görüşmenin yanı sıra, küresel ve bölgesel güvenlik alanında kilit öneme sahip ülkelerin karar vericilerinin katıldığı panel tartışmalarına da ev sahipliği yaptı.
“Diyalog bir lütuf değil, bir zorunluluktur”
Forum öncesi en çok merak edilen konu ise ABD ve Çin savunma bakanları arasında yüz yüze görüşme olup olmayacağıydı.
ABD Dışişleri Bakanı Austin, geçen yıl forumda Çin eski Savunma Bakanı Vey Fıng ile yüz yüze görüşmüştü. Ancak bu yıl, Austin’in Singapur’da yeni bakan Li ile görüşme talebinin Çin tarafından geri çevrildiği bildirildi.
Çin tarafını savunma ve askeri alanda diyalog eksikliğinden dolayı eleştiren Austin, “Diyalog bir lütuf değil, bir zorunluluktur. Savunma alanındaki sorumluluk sahibi liderler için konuşmak için doğru zaman her zaman, doğru zaman da Şimdi.” ifadeleri kullandı.
Singapur’daki Çin heyetindeki askeri yetkililer, ulusal basına yaptıkları açıklamalarda, görüşme talebinin reddedilmesine gerekçe olarak Bakan Li’nin ABD’nin yaptırımlar listesinde yer almasına işaret etti.
Çinli Bakan, Çin silahlı kuvvetlerinin mühimmat tümeninin başında olduğu 2018 yılında Su-35 savaş uçakları ve S-35 savaş uçaklarının alımında rolü olduğu gerekçesiyle ABD tarafından yaptırımlar listesine alınmıştı. Rusya’dan 400 füze savunma sistemi.
Washington, yaptırımın savunma bakanları toplantısına zarar vermeyeceğini savunurken, Çin tarafı diyalog talebine yanıt vermeyerek yaptırımın kaldırılmasını ön koşul olarak gördüğü mesajını verdi.
“Hint-Pasifik’te NATO kurmaya çalışmıyoruz”
Asutin, 3 Haziran’da forumda yaptığı konuşmada “Hint-Pasifik Bölgesinde ABD Liderliği” başlıklı konuşmasında, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin, barış ve güvenliğin asla bir garanti sayılamayacağını hatırlattı ve Washington’ın saldırganlığı önlemede kararlı olduğunu belirtti. Hint-Pasifik bölgesinde ve paylaşılan değerleri korumak için işbirliğine dayalı bir güvenlik mimarisi oluşturmaya çalıştığını kaydetti.
Bakan Austin, son bir yılda bölgedeki müttefikleri ve ortaklarıyla güvenlik alanında ikili ve çok taraflı işbirliğinde ilerleme kaydettiğini belirterek, “Doğu’dan planlama, uyum, ortak eğitim ve tatbikatlarımızı artırıyoruz. Çin Denizi’nden Güney Çin Denizi ve Hint Okyanusu’na “Müttefiklerimiz Avustralya, Japonya, Güney Kore, Filipinler ve Tayland ile bağlarımız güçleniyor. Hindistan, Endonezya ve Singapur ile savunma işbirliğimiz gelişiyor.” değerlendirmesini yaptı.
Lloyd Austin, Avrupalı müttefikleri İngiltere, Fransa ve Almanya’nın da Hint-Pasifik bölgesinde çıkarları olduğunu, ortak değerleri paylaşan Avrupalı paydaşlarının katkısına açık olduklarını ancak bölgedeki ittifak ve ortaklıklarının yeni bir oluşum yaratma amacı taşımadığını vurguladı. NATO benzeri bir güvenlik yapısı.
ABD’nin Hint-Pasifik’te, tüm bölgede ve özellikle Tayvan Boğazı’nda dost ülkelerle tek taraflı baskı ve zorlamaya karşı çıkacağının altını çizen Austin, “Çatışma ve çatışma peşinde olmadığımızı belirtmek isterim. ancak baskı ve zorlama karşısında tereddüt etmeyeceğiz.” söz konusu.
Austin, Çin ile egemenlik çatışması içinde olan Tayvan’da bir çatışmanın yalnızca Tayvan için değil tüm dünya için “hayal edilemez” yıkıcı sonuçlara yol açacağını vurgulayarak, “Tayvan’da çatışma ne eli kulağında ne de kaçınılmaz. Şu anda caydırıcılık ön planda. güçlüdür, onu bu şekilde korumalıyız.” ifadelerini kullandı.
Güney Çin Denizi’nde tehlikeli manevra
Austin, ABD’nin, Çin’in egemenlik iddiasında bulunduğu Güney Çin Denizi’nde uluslararası seyrüsefer ve uçuş özgürlüğünü korumak için müttefikleri ve ortaklarıyla birlikte hareket etmeye devam edeceğinin altını çizdi.
Çin’in son dönemde uluslararası hava sahasındaki diğer ülkelerin askeri uçaklarına yönelik riskli müdahalelerini artırdığını ifade eden Austin, Güney Çin Denizi üzerinden yaşanan olayı örnek olarak gösterdi.
ABD Hint-Pasifik Komutanlığı (INDO-PACOM), Çinli bir J-16 savaş uçağının 26 Mayıs’ta Güney Çin Denizi’nde ABD RC-135 keşif uçağının burnunun önünde manevra yaparak uçağın kuyruk türbülansında kalmasına neden olduğunu bildirdi. duyurmuştu.
Austin, olayın “Çin’in saldırgan ve profesyonelce olmayan manevralarının” bir örneği olduğunu belirterek, “Her ülkenin uluslararası hukukun izin verdiği her yerde hareket edebilmesini, yelken açabilmesini ve uçabilmesini sağlamaya kararlıyız.” söz konusu.
ABD Başkanı Joe Biden’ın Çin ile yeni bir soğuk savaş istemediklerini defalarca vurguladığını hatırlatan Austin, iki ülke arasındaki rekabeti sorumlu bir şekilde yönetmek, kriz ve çatışmaları önlemek için “güvenlik bariyerleri” oluşturmaya çalıştıklarını vurguladı. .
ABD’ye “deniz hegemonyası” suçlaması
ABD Savunma Bakanı’nın Singapur’da yaptığı konuşmadan saatler sonra Tayvan Boğazı’ndan geçen ABD destroyerinin Çin’e yönelik savaş gemisi tarafından taciz edildiği haberi geldi.
ABD muhribi Chung-Hoon ile Kanada’nın Montreal firkateyninin geçişi sırasında Çin savaş gemisinin Amerikan gemisinin pruvasından yaklaşarak önünü kestiği bildirildi.
Olay bir anda forumun en çok tartışılan konusu olurken, Çin Savunma Bakanı Li ertesi gün olaydan ABD tarafını sorumlu tutarak, geçişin amacının “seyrüsefer hegemonyası uygulamak” olduğunu iddia etti.
Li, “Bütün bu olaylar neden Çin’e yakın bölgelerde oluyor? Neden diğer ülkelerin yakınında olmuyor? Çünkü Çin savaş uçakları ve gemileri diğer ülkelerde seyrüsefer hegemonyası eylemlerine girmiyor.” sözlerini kullandı.
Gelecekte bu tür olayların yaşanmaması için orduların diğer ülkeler yakınlarında keşif yapmaktan kaçınması gerektiğini belirten Li, “Seyir özgürlüğüyle ilgili bir sorunumuz yok ama bunun seyrüsefer hegemonyası için bahane olarak kullanılmasına izin veremeyiz.” değerlendirmesini yaptı.
Bakan Li, “Bölge dışındaki bazı ülkeler kendi seyrüsefer hegemonyaları adına bölgedeki suları bulandırmaya çalışıyor. Biz bu eylemlere karşı teyakkuz halindeyiz.” söz konusu.
“Bulanık sularda balık tutmak için”
Çinli Bakan, 4 Haziran’da foruma hitaben yaptığı “Çin’in Yeni Güvenlik Girişimleri” başlıklı konuşmasında, ABD’yi adını anmadan hedef alarak bloklar arasında çatışma ve istikrarsızlık yaratmaya çalışmakla suçladı.
Bölgedeki istikrarsızlığın temelinde “bir ülkenin” hegemonya yaratmaya çalışmasının yattığını savunan Li, “Bir ülkenin iradesini başkalarına dayatmasına, çıkarlarını üstün görmesine, güvenliğini değer üzerinden sağlamasına karşıyız. diğerleri.” ifadeleri kullandı.
Söz konusu ülkenin diğer ülkelerin iç işlerine karıştığını, tek taraflı yaptırımlarla irade dayattığını, renkli devrimler ve vekâlet savaşlarıyla diğer ülkelerde kargaşa ve istikrarsızlık yarattığını, mağlup ülkeleri geride bıraktığını öne süren Li, “Bunlara izin vermemeliyiz. Asya-Pasifik’te tekrarlanacak.” söz konusu.
Bakan Li, “bir ülkenin” bölgedeki askeri üslerini genişleterek askeri varlığını artırdığını ve nükleer silah teknolojisini nükleer olmayan ülkelere devrederek bölgede bir silahlanma yarışını kışkırttığını belirterek, “Bütün bunlar düşmanlık ve çatışma yaratmak içindir. , ateş yak ve bulanık sularda balık tutmaya git.” dedi.
“Savaş tüm dünya için inanılmaz bir felaket olur”
Dünyada soğuk savaş mantığının yeniden yükselişe geçtiğini ve bunun Asya-Pasifik’teki bloklar arasında çatışma ve çatışma riskini artırdığını belirten Li Sangfu, ABD’ye de işaret ederek, “Büyük bir güç, ‘kendini’ öne çıkarıyor. Hint-Pasifik stratejisi’. Hayali düşmanlara karşı özel bir askeri ittifak, hızla kendi kendini gerçekleştiren bir kehanete dönüşebilir.” dedi.
Bu tür girişimlerin bölgeyi kargaşa ve çatışmaya sürükleyeceği uyarısında bulunan Li, “Asya-Pasifik’te NATO gibi ittifaklar kurmak, ülkeleri rehin alarak çatışma ve çatışma yaratma çabasıdır. Tarih, blok siyasetinin ve çatışmanın asla barışı sağlayamayacağını göstermiştir. güvenlik.” ifadeleri kullandı.
Küresel barış ve istikrarın Çin-ABD ilişkilerinin istikrarına bağlı olduğunun altını çizen Savunma Bakanı Li, uluslararası toplumun iki büyük güç arasındaki çatışma ve çatışmalardan endişe duyduğunu, sağlam ve istikrarlı bir ilişki beklediğini belirterek, “Savaş inanılmaz bir savaş olur. tüm dünya için felaket.” değerlendirmesini yaptı.
Çin’in ABD ile yeni tip bir büyük güç ilişkisi geliştirmek istediğini vurgulayan Li, şunları kaydetti:
“Büyük güçler büyük bir sorumlulukla hareket etmeli. Çatışma ve çatışma yerine farklılıkları çözmeye çalışmalı ve bencil çıkarlar yerine herkesin ortak çıkarlarını gözetmelidir. Tarih, Çin ve ABD’nin işbirliğinden yararlandığını ve çatışma olmadan kaybettiğini göstermiştir. “
